Tính Hai Mặt Của Lao Động Sản Xuất Hàng Hóa là gì?

Lao động Cụ thể và Lao động Trừu tượng

Tính hai mặt của lao động sản xuất hàng hóa là một khái niệm quan trọng trong kinh tế học, đặc biệt là trong lý thuyết giá trị của Karl Marx. Hai mặt này bao gồm lao động cụ thể và lao động trừu tượng. Sự kết hợp và tác động qua lại của hai dạng lao động này tạo nên giá trị của hàng hóa.

Lao động Cụ thể là gì?

Lao động cụ thể là lao động được thực hiện dưới một hình thức cụ thể, với mục đích, đối tượng, công cụ và kỹ năng riêng biệt, tạo ra giá trị sử dụng cho hàng hóa. Nói cách khác, đây là loại lao động hướng đến việc tạo ra sản phẩm đáp ứng nhu cầu cụ thể của con người.

Ví dụ:

• Người nông dân: Lao động cụ thể của người nông dân là trồng lúa, sử dụng công cụ như cuốc, xẻng, máy cày để tạo ra gạo.
• Bác sĩ: Lao động cụ thể của bác sĩ là khám chữa bệnh, sử dụng kiến thức y khoa và dụng cụ y tế để chăm sóc sức khỏe bệnh nhân.
• Giáo viên: Lao động cụ thể của giáo viên là giảng dạy, truyền đạt kiến thức cho học sinh, sử dụng giáo án, sách vở, phương pháp sư phạm.

Lao động cụ thể của người nông dânHình ảnh minh họa: Lao động cụ thể của người nông dân (Hình từ Internet)

Lao động Trừu tượng là gì?

Lao động trừu tượng là sự tiêu hao sức lao động của con người nói chung, không phân biệt hình thức cụ thể. Đây là dạng lao động được đo lường bằng thời gian lao động xã hội cần thiết để sản xuất ra hàng hóa, tạo nên giá trị trao đổi của hàng hóa.

Ví dụ:

Mặc dù lao động cụ thể của người nông dân và bác sĩ khác nhau, nhưng cả hai đều tiêu hao sức lao động (thể lực, trí lực) trong quá trình làm việc. Sự tiêu hao sức lao động chung này chính là lao động trừu tượng.

Ý nghĩa của Tính Hai Mặt trong Sản Xuất Hàng Hóa

Tính hai mặt của lao động sản xuất hàng hóa có ý nghĩa quan trọng trong việc hiểu rõ bản chất của giá trị hàng hóa và sự vận động của nền kinh tế.

Cơ sở của Giá trị Hàng Hóa

• Giá trị sử dụng: Được tạo ra bởi lao động cụ thể, thể hiện ở công dụng của hàng hóa trong việc thỏa mãn nhu cầu của con người.
• Giá trị trao đổi: Được tạo ra bởi lao động trừu tượng, thể hiện ở khả năng trao đổi hàng hóa này với hàng hóa khác trên thị trường.

Giải thích Sự Vận động của Giá trị

Tính hai mặt của lao động giúp giải thích tại sao giá trị của hàng hóa có thể thay đổi theo thời gian, phụ thuộc vào năng suất lao động xã hội. Khi năng suất lao động tăng, thời gian lao động xã hội cần thiết để sản xuất hàng hóa giảm, dẫn đến giá trị của hàng hóa cũng giảm.

Phân công Lao động Xã Hội

Tính hai mặt của lao động phản ánh sự phân công lao động xã hội. Lao động cụ thể tạo ra sự đa dạng về sản phẩm và dịch vụ, trong khi lao động trừu tượng kết nối chúng lại với nhau thông qua trao đổi trên thị trường.

Phạm Nhân Có Được Trả Công Lao Động Không?

Theo khoản 1 Điều 34 Luật Thi hành án hình sự 2019, phạm nhân tham gia lao động sản xuất được chi trả một phần công lao động. Kết quả lao động của phạm nhân, sau khi trừ các chi phí hợp lý, sẽ được sử dụng để:

• Bổ sung mức ăn cho phạm nhân.
• Lập Quỹ hòa nhập cộng đồng hỗ trợ phạm nhân sau khi mãn hạn tù.
• Bổ sung vào quỹ phúc lợi, khen thưởng của trại giam.
• Hỗ trợ đầu tư cho trại giam phục vụ việc tổ chức lao động, giáo dục, dạy nghề cho phạm nhân.
• Chi trả một phần công lao động cho phạm nhân trực tiếp tham gia sản xuất và hỗ trợ phạm nhân bị tai nạn lao động.