Table of Contents
Ngứa ran ở tay và chân, một cảm giác tê bì khó chịu, có thể thoáng qua hoặc kéo dài. Đôi khi, nó chỉ là dấu hiệu tạm thời, nhưng cũng có thể là triệu chứng của một bệnh lý tiềm ẩn. Bài viết này sẽ phân tích các nguyên nhân phổ biến gây ngứa râm ran tay chân và giúp bạn hiểu khi nào cần đi khám.
Bệnh Tiểu Đường Gây Tổn Thương Thần Kinh
Bệnh thần kinh do tiểu đường, một dạng bệnh thần kinh ngoại biên, phát sinh khi dây thần kinh bị tổn thương do lượng đường trong máu cao. Tổn thương này ảnh hưởng đến mạch máu nuôi dưỡng dây thần kinh, làm giảm cung cấp oxy và gây rối loạn chức năng thần kinh. Chân và bàn chân thường bị ảnh hưởng đầu tiên, sau đó có thể lan đến tay. Nếu bạn bị tiểu đường và gặp triệu chứng này, hãy đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bạn đã bao giờ tìm hiểu về bệnh tai biến mạch máu não là gì chưa?
Thiếu Hụt Vitamin
Một số vitamin thiết yếu cho sức khỏe thần kinh, bao gồm B1, B6, B12, E và folate (B9). Thiếu hụt bất kỳ vitamin nào trong số này đều có thể gây ngứa râm ran tay chân. Ví dụ, thiếu vitamin B12, thường gặp ở người ăn chay trường, có thể gây tổn thương thần kinh. Tương tự, thiếu vitamin B1, B6, E và folate cũng có thể dẫn đến triệu chứng này. Đảm bảo chế độ ăn uống cân bằng và bổ sung vitamin khi cần thiết. Hãy đọc thêm về vàng da tay chân là bệnh gì nếu bạn quan tâm.
Dây Thần Kinh Bị Chèn Ép
Áp lực lên dây thần kinh từ các mô xung quanh, do chấn thương, cử động lặp đi lặp lại hoặc viêm nhiễm, có thể gây ngứa ran, tê hoặc đau. Vị trí chèn ép quyết định vùng cơ thể bị ảnh hưởng. Ví dụ, dây thần kinh bị chèn ép ở cột sống dưới có thể gây ngứa ran lan xuống chân và bàn chân. Tay chân hay bị tê là bệnh gì cũng là một câu hỏi thường gặp liên quan đến vấn đề này.
Hội Chứng Ống Cổ Tay
Hội chứng ống cổ tay xảy ra khi dây thần kinh giữa bị chèn ép khi đi qua ống cổ tay, gây tê hoặc ngứa ran ở bốn ngón tay đầu tiên. Chấn thương, cử động lặp đi lặp lại và viêm nhiễm là những nguyên nhân phổ biến. Biết được lý thượng bì bóng nước là bệnh gì cũng giúp bạn có thêm kiến thức về các vấn đề sức khỏe khác.
Suy Thận
Suy thận, khi thận không hoạt động hiệu quả, khiến chất lỏng và chất thải tích tụ trong cơ thể, gây tổn thương thần kinh và ngứa ran, thường ở chân và bàn chân. Cao huyết áp và tiểu đường là những nguyên nhân hàng đầu gây suy thận.
Mang Thai
Phụ nữ mang thai có thể bị ngứa ran tay chân do sưng phù gây áp lực lên dây thần kinh. Triệu chứng này thường tự hết sau sinh.
Tác Dụng Phụ của Thuốc
Một số loại thuốc, bao gồm thuốc điều trị ung thư (hóa trị), HIV, tim mạch, huyết áp, nhiễm trùng và chống co giật, có thể gây ngứa ran tay chân như một tác dụng phụ. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bạn nghi ngờ thuốc đang dùng gây ra triệu chứng này.
Các Bệnh Tự Miễn
Một số bệnh tự miễn, khi hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào khỏe mạnh của cơ thể, có thể gây ngứa ran tay chân. Ví dụ bao gồm:
-
Viêm khớp dạng thấp: Gây viêm và đau khớp, thường ở cổ tay và bàn tay, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến mắt cá chân và bàn chân, gây áp lực lên dây thần kinh.
-
Bệnh đa xơ cứng (MS): Hệ miễn dịch tấn công lớp myelin bảo vệ dây thần kinh, gây tổn thương thần kinh và ngứa ran.
-
Lupus: Hệ miễn dịch tấn công các mô của cơ thể, bao gồm cả hệ thần kinh, gây ngứa ran ở tay và chân.
-
Bệnh Celiac: Phản ứng tự miễn với gluten có thể gây ra các triệu chứng thần kinh, bao gồm ngứa ran tay chân, ngay cả khi không có triệu chứng tiêu hóa.
Các Nguyên Nhân Khác
Ngoài ra, còn nhiều nguyên nhân khác gây ngứa ran tay chân, bao gồm:
- Bệnh Lyme
- Bệnh zona (giời leo)
- Viêm gan B và C
- HIV/AIDS
- Bệnh phong
- Suy giáp
- Phơi nhiễm độc tố (kim loại nặng, hóa chất)
- Đau cơ xơ hóa
- U nang hạch
- Thoái hóa đốt sống cổ
- Hiện tượng Raynaud
- Lạm dụng rượu
- Viêm mạch máu
- Hội chứng Guillain-Barré
Khi Nào Cần Đi Khám?
Nếu bạn bị ngứa ran tay chân kéo dài, kèm theo các triệu chứng khác như đau, yếu cơ, thay đổi da hoặc khó kiểm soát bàng quang/ruột, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đừng chủ quan tiếng anh là gì? Đó là “Don’t be subjective”. Việc đi khám sớm sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
