Table of Contents
Biến đổi vật lý là gì?
Biến đổi vật lý là sự thay đổi trạng thái, hình dạng, kích thước của chất mà không làm thay đổi thành phần phân tử của chất đó. Nói cách khác, sau biến đổi vật lý, chất vẫn giữ nguyên bản chất ban đầu và không tạo ra chất mới.
Biến đổi hóa học là gì?
Biến đổi hóa học là sự thay đổi về thành phần phân tử của chất, tạo ra chất mới có tính chất khác với chất ban đầu. Quá trình này thường đi kèm với sự thay đổi màu sắc, mùi vị, xuất hiện khí, tỏa nhiệt hoặc hấp thụ nhiệt.
Bài tập phân biệt biến đổi vật lý và biến đổi hóa học
Xét các quá trình sau, quá trình nào là biến đổi vật lý, quá trình nào là biến đổi hóa học?
- Hòa tan muối ăn vào cốc nước.
- Châm lửa vào bấc đèn cồn, bấc đèn cồn cháy.
- Cô cạn nước muối thu được muối khan.
- Đốt cháy gas để đun nấu.
- Đốt cháy nến.
- Kết tinh nước biển để thu được muối ăn.
Đáp án
Biến đổi vật lý:
- (1) Hòa tan muối ăn vào cốc nước: Muối ăn (NaCl) tan trong nước tạo thành dung dịch nước muối. Bản chất của muối ăn và nước vẫn giữ nguyên, chỉ thay đổi trạng thái từ rắn sang lỏng và hòa lẫn vào nhau. Ta có thể thu lại muối ăn bằng cách cô cạn nước.
- (3) Cô cạn nước muối thu được muối khan: Quá trình này chỉ là tách nước ra khỏi dung dịch nước muối, thu được muối ăn ở trạng thái rắn. Bản chất của muối không thay đổi.
- (6) Kết tinh nước biển để thu được muối ăn: Tương tự như cô cạn nước muối, kết tinh nước biển cũng là quá trình tách muối ăn ra khỏi nước biển. Thành phần của muối ăn không hề thay đổi.
Biến đổi hóa học:
- (2) Châm lửa vào bấc đèn cồn, bấc đèn cồn cháy: Đèn cồn cháy là quá trình cồn (ethanol) tác dụng với oxy trong không khí tạo ra khí cacbonic và nước. Đây là phản ứng cháy, tạo ra chất mới.
- (4) Đốt cháy gas để đun nấu: Gas (thường là hỗn hợp propane và butane) cháy trong không khí tạo ra khí cacbonic và nước. Đây cũng là phản ứng cháy, sinh ra chất mới.
- (5) Đốt cháy nến: Nến (paraffin) cháy tạo ra khí cacbonic, hơi nước và muội than. Thành phần hóa học của nến đã thay đổi hoàn toàn.
Tóm tắt
Việc phân biệt biến đổi vật lý và biến đổi hóa học là kiến thức cơ bản trong hóa học. Biến đổi vật lý chỉ thay đổi trạng thái, hình dạng của chất, còn biến đổi hóa học tạo ra chất mới.

Nguyễn Lân Tuất là nhà khoa học người Việt Nam trong lĩnh vực vật liệu tiên tiến, hiện đang làm việc tại Đức (wiki). Ông xuất thân từ dòng họ Nguyễn Lân, gia đình có truyền thống hiếu học. Với nhiều năm nghiên cứu và giảng dạy, ông đã đóng góp quan trọng trong công nghệ vật liệu, đặc biệt là màng mỏng và vật liệu chức năng, với các ứng dụng thực tiễn trong công nghiệp và khoa học.