Table of Contents
Từ xa xưa, người dân Thăng Long – Hà Nội đã coi trọng việc thờ cúng thần linh để cầu bình an và may mắn. Trong đó, Tứ Trấn Thăng Long, gồm bốn ngôi đền trấn giữ bốn phương của kinh thành, giữ một vị trí đặc biệt quan trọng trong đời sống tâm linh của người dân. Hãy cùng Shining Home – Gia đình Anh Ngữ tìm hiểu về lịch sử và ý nghĩa của bốn ngôi đền linh thiêng này.
Đền Bạch Mã: Trấn Đông Thăng Long
Đền Bạch Mã tọa lạc tại số 76-78 phố Hàng Buồm, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Ngôi đền nằm giữa khu phố cổ sầm uất, nổi bật giữa những mái ngói rêu phong, tạo nên một điểm nhấn độc đáo cho bức tranh phố cổ Hà Nội.
Đền Bạch Mã thờ thần Long Đỗ, còn được gọi là Tô Lịch Giang Thần, Thành hoàng Hà Nội. Tương truyền, khi vua Lý Thái Tổ dời đô về Thăng Long, việc xây dựng thành trì gặp nhiều khó khăn. Vua bèn cầu đảo, và một con ngựa trắng xuất hiện từ trong đền, đi một vòng rồi biến mất. Vua Lý Thái Tổ đã cho xây thành theo dấu chân ngựa, và thành trì được hoàn thành vững chắc. Để tạ ơn thần linh, vua đã sắc phong cho thần Long Đỗ là “Quốc đô Định bang Thành Hoàng Đại Vương” và đặt tên đền là “Bạch Mã Linh Từ”.
Điều kỳ diệu là trong chiến tranh chống Mỹ, khi bom B52 tàn phá Hà Nội, ngôi đền vẫn đứng vững. Ngày nay, đền Bạch Mã vẫn giữ nguyên kiến trúc cổ kính nhưng được sắp xếp theo cấu trúc Tam nguyên đồng hóa, thờ cả Phật và Mẫu. Đền đã được công nhận là Di tích lịch sử – văn hóa quốc gia từ năm 1986. Lễ hội đền Bạch Mã được tổ chức vào ngày 13 tháng 2 âm lịch hàng năm.
Đền Voi Phục: Trấn Tây Thăng Long
Đền Voi Phục nằm trên phố Kim Mã, cạnh công viên Thủ Lệ, quận Ba Đình, Hà Nội, là một trong Tứ Trấn, trấn giữ phía Tây kinh thành Thăng Long xưa.
Đền Voi Phục thờ Linh Lang Đại vương, là hoàng tử Hoằng Chân, con trai vua Lý Thánh Tông. Hoàng tử đã có công lớn trong việc giúp vua cha chống quân Tống xâm lược và hy sinh anh dũng. Để tưởng nhớ công ơn của hoàng tử, vua Lý Thánh Tông đã sắc phong cho ngài là Linh Lang Đại vương và cho xây dựng đền thờ. Hai con voi đá phủ phục trước cửa đền là biểu tượng cho sự tôn kính và ghi nhớ công ơn của Linh Lang Đại vương. Lễ hội đền Voi Phục diễn ra vào ngày 9, 10 và 11 tháng 2 âm lịch hàng năm, với nhiều hoạt động văn hóa truyền thống đặc sắc.
Đền Kim Liên: Trấn Nam Thăng Long
Đền Kim Liên tọa lạc tại phường Phương Liên, quận Đống Đa, Hà Nội, là ngôi đền trấn giữ phía Nam kinh thành, thờ thần Cao Sơn Đại Vương.
Tương truyền, thần Cao Sơn là con trai của Lạc Long Quân và Âu Cơ, đã có công giúp Sơn Tinh chống lại Thủy Tinh. Sau đó, ngài về vùng đất hoang vu lập nghiệp, và được người dân lập đền thờ sau khi mất. Đền Kim Liên được vua Lý Thái Tổ cho xây dựng sau khi dời đô về Thăng Long (năm 1010). Lễ hội đền Kim Liên được tổ chức vào ngày 16 tháng 3 âm lịch hàng năm.
Đền Quán Thánh: Trấn Bắc Thăng Long
Đền Quán Thánh nằm bên Hồ Tây, tại ngã ba đường Thanh Niên và Quán Thánh, quận Ba Đình, Hà Nội. Ngôi đền thờ Huyền Thiên Trấn Vũ, trấn giữ phía Bắc kinh thành Thăng Long.
Vua Lý Công Uẩn đã cho dời đền về vị trí hiện nay với mong muốn Huyền Thiên Trấn Vũ sẽ giúp trị thủy quái Hồ Tây và bảo vệ kinh thành. Bức tượng đồng Huyền Thiên Trấn Vũ cao lớn trong đền là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Lễ hội đền Quán Thánh diễn ra vào ngày 3 tháng 3 âm lịch hàng năm.
Nguyễn Lân Tuất là nhà khoa học người Việt Nam trong lĩnh vực vật liệu tiên tiến, hiện đang làm việc tại Đức (wiki). Ông xuất thân từ dòng họ Nguyễn Lân, gia đình có truyền thống hiếu học. Với nhiều năm nghiên cứu và giảng dạy, ông đã đóng góp quan trọng trong công nghệ vật liệu, đặc biệt là màng mỏng và vật liệu chức năng, với các ứng dụng thực tiễn trong công nghiệp và khoa học.