Di Sản Văn Hóa Vật Thể và Phi Vật Thể là gì?

Di sản văn hóa phi vật thể – Ca trù

Di sản văn hóa là gì?

Di sản văn hóa vật thể là gì?

Di sản văn hoá vật thể là sản phẩm vật chất mang giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học. Các loại hình di sản văn hóa vật thể bao gồm di tích lịch sử – văn hoá, danh lam thắng cảnh, di vật, cổ vật và bảo vật quốc gia.

Di sản văn hóa phi vật thể là gì?

Di sản văn hóa phi vật thể là sản phẩm tinh thần gắn liền với cộng đồng hoặc cá nhân, vật thể và không gian văn hóa liên quan. Di sản này có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, thể hiện bản sắc của cộng đồng, được tái tạo và lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác thông qua truyền miệng, truyền nghề, trình diễn và các hình thức khác.

Phân biệt di sản văn hóa vật thể và phi vật thể

Sự khác biệt chính giữa di sản văn hóa vật thể và phi vật thể nằm ở tính chất hữu hình và vô hình của chúng. Di sản vật thể có thể nhìn thấy và chạm vào được, trong khi di sản phi vật thể tồn tại dưới dạng thức tinh thần, truyền thống, phong tục, tập quán.

Bảo vệ và phát huy di sản văn hóa phi vật thể

Nhà nước bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể bằng các biện pháp:

• Nghiên cứu, sưu tầm, kiểm kê, phân loại di sản văn hóa phi vật thể.
• Truyền dạy, phổ biến, xuất bản, trình diễn và phục dựng các loại hình di sản văn hóa phi vật thể.
• Khuyến khích và tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân nghiên cứu, sưu tầm, lưu giữ, truyền dạy và giới thiệu di sản văn hóa phi vật thể.
• Hướng dẫn nghiệp vụ bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể.
• Đầu tư kinh phí cho hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể, ngăn ngừa nguy cơ mai một, thất truyền.

Bảo vệ và phát huy di sản văn hóa vật thể

Di tích

Di tích lịch sử – văn hóa phải đáp ứng ít nhất một trong các tiêu chí sau:

• Công trình, địa điểm gắn với sự kiện lịch sử, văn hóa tiêu biểu của quốc gia hoặc địa phương.
• Công trình, địa điểm gắn với thân thế, sự nghiệp của anh hùng dân tộc, danh nhân, nhân vật lịch sử có ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển của quốc gia hoặc địa phương.
• Địa điểm khảo cổ có giá trị tiêu biểu.
• Công trình kiến trúc, nghệ thuật, quần thể kiến trúc, tổng thể kiến trúc đô thị và địa điểm cư trú có giá trị tiêu biểu.

Danh lam thắng cảnh phải đáp ứng ít nhất một trong các tiêu chí sau:

• Cảnh quan thiên nhiên hoặc địa điểm kết hợp giữa cảnh quan thiên nhiên với công trình kiến trúc có giá trị thẩm mỹ tiêu biểu.
• Khu vực thiên nhiên có giá trị khoa học về địa chất, địa mạo, địa lý, đa dạng sinh học, hệ sinh thái đặc thù hoặc chứa đựng dấu tích vật chất về các giai đoạn phát triển của trái đất.

Di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia

Mọi di vật, cổ vật được phát hiện phải được tạm nhập vào bảo tàng cấp tỉnh nơi phát hiện. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ quyết định giao di vật, cổ vật cho bảo tàng phù hợp để bảo vệ và phát huy giá trị. Tổ chức, cá nhân phát hiện và giao nộp di vật, cổ vật sẽ được bồi hoàn chi phí và nhận thưởng theo quy định.

Bảo tàng

Hệ thống bảo tàng bao gồm bảo tàng công lập và bảo tàng ngoài công lập. Bảo tàng công lập bao gồm bảo tàng quốc gia, bảo tàng chuyên ngành thuộc bộ, ngành, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội ở trung ương và các đơn vị trực thuộc, cùng với bảo tàng cấp tỉnh.