Phó Từ trong Tiếng Việt: Ý Nghĩa và Ví Dụ Minh Họa

1. Lá bàng đang đỏ ngọn cây. Sếu giang mang lạnh đang bay ngang trời. Mùa đông còn hết em ơi. Mà con én đã gọi người sang xuân!

• đang: Phó từ chỉ sự tiếp diễn của hành động. Lá bàng đang đỏ, nghĩa là quá trình chuyển màu của lá vẫn đang diễn ra.
• ngang: Phó từ chỉ hướng. Sếu giang bay ngang trời, nghĩa là bay theo chiều ngang của bầu trời.
• đã: Phó từ chỉ sự hoàn thành của hành động. Én đã gọi xuân, nghĩa là tiếng gọi xuân của én đã vang lên.

2. Em đừng khóc nữa!

• đừng: Phó từ chỉ sự ngăn cấm. Đừng khóc, nghĩa là không được khóc nữa.
• nữa: Phó từ chỉ sự tiếp diễn. Không khóc nữa, nghĩa là ngừng hành động khóc.

3. Mùa hè vừa qua, tôi đã có những ngày tuyệt vời.

• vừa: Phó từ chỉ thời gian. Mùa hè vừa qua, nghĩa là mùa hè mới kết thúc gần đây.
• đã: Phó từ chỉ sự hoàn thành. Đã có những ngày tuyệt vời, nghĩa là đã trải qua những ngày tuyệt vời đó.

4. Sài Gòn cứ trẻ hoài như một cây tơ đương độ nõn nà, trên đà thay da, đổi thịt, miễn là cư dân ngày nay và cả ngày mai biết cách tưới tiêu, chăm bón, trân trọng giữ gìn cái đô thị ngọc ngà này.

• cứ: Phó từ chỉ sự tiếp diễn. Sài Gòn cứ trẻ, nghĩa là Sài Gòn luôn luôn trẻ trung.
• hoài: Phó từ chỉ thời gian, sự kéo dài. Trẻ hoài, nghĩa là trẻ mãi.

5. Ở trên đất này, không có người Bắc, không có người Trung, người Nam, người Hoa, người Khơ-me…mà chỉ toàn là người Sài Gòn cả.

• chỉ: Phó từ chỉ sự tập trung, xác định. Chỉ toàn người Sài Gòn, nghĩa là hoàn toàn là người Sài Gòn, không có ai khác.
• toàn: Phó từ chỉ sự trọn vẹn, đầy đủ. Toàn là người Sài Gòn, nghĩa là tất cả đều là người Sài Gòn.

6. Bởi vì chúng tôi rất chăm chỉ nên hoàn thành công việc nhanh.

• rất: Phó từ chỉ mức độ. Rất chăm chỉ, nghĩa là chăm chỉ ở mức độ cao.
• nhanh: Phó từ chỉ tốc độ. Hoàn thành nhanh, nghĩa là hoàn thành với tốc độ cao.

7. Đừng đi vào khu vực trên, nơi đó bị cấm.

• đừng: Phó từ chỉ sự ngăn cấm. Đừng đi vào, nghĩa là không được đi vào.

8. Tự nhiên như thế: ai cũng chuộng mùa xuân. Mà tháng giêng là tháng đầu của mùa xuân, người ta càng trìu mến, không có gì lạ hết.

• càng: Phó từ chỉ sự tăng tiến. Càng trìu mến, nghĩa là mức độ trìu mến tăng lên.
• hết: Phó từ chỉ sự trọn vẹn, không còn gì nữa. Không có gì lạ hết, nghĩa là không còn điều gì lạ lùng nữa.

9. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm “hóa vàng” và các trò chơi ngày Tết cũng tạm thời kết thúc để nhường chỗ cho cuộc sống êm đềm thường nhật.

• đã: Phó từ chỉ sự hoàn thành. Đã hạ xuống, nghĩa là màn đã được hạ xuống.
• tạm thời: Phó từ chỉ thời gian, mang tính chất tạm bợ. Tạm thời kết thúc, nghĩa là kết thúc trong một khoảng thời gian nhất định, sau đó có thể tiếp tục.