Table of Contents
Lũ lụt là gì?
Lũ lụt là hiện tượng nước dâng cao, vượt quá mức bình thường, gây ngập úng diện rộng. “Lũ” chỉ sự dâng cao của nước sông, còn “lụt” là tình trạng nước tràn bờ, gây ngập úng khu vực xung quanh. Nói cách khác, lũ lụt xảy ra khi mực nước sông, hồ hoặc biển dâng lên quá cao, làm ngập lụt các vùng đất, nhà cửa, công trình. Có ba loại lũ chính: lũ ống, lũ quét và lũ sông.
Nguyên nhân gây ra lũ lụt
Lũ lụt có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm:
- Mưa lớn kéo dài: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Lượng mưa lớn trong thời gian ngắn hoặc mưa kéo dài nhiều ngày khiến nước không kịp thoát, gây ngập úng.
- Bão và áp thấp nhiệt đới: Bão thường kèm theo mưa lớn và gió mạnh, làm nước biển dâng cao, gây ra triều cường, kết hợp với mưa lớn trên đất liền gây ra lũ lụt nghiêm trọng, đặc biệt ở vùng ven biển.
- Sạt lở đất: Sạt lở đất có thể chặn dòng chảy của sông suối, tạo thành các đập tự nhiên, khiến nước dâng cao và gây lũ lụt phía thượng nguồn. Khi đập bị vỡ, lượng nước lớn đổ xuống gây lũ quét nguy hiểm.
- Nước biển dâng: Biến đổi khí hậu làm nước biển dâng cao, làm tăng nguy cơ ngập lụt ven biển.
- Hoạt động của con người: Việc phá rừng, khai thác cát quá mức làm suy giảm khả năng giữ nước của đất và lòng sông, làm tăng nguy cơ lũ lụt. Xây dựng các công trình không hợp lý cũng có thể làm thay đổi dòng chảy, gây ngập úng cục bộ.
Tác hại của lũ lụt
Lũ lụt gây ra nhiều thiệt hại nặng nề:
-
Thiệt hại về người: Lũ lụt có thể cuốn trôi nhà cửa, gây chết đuối, ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Lịch sử ghi nhận nhiều trận lũ lụt gây ra số lượng người chết lớn, như lũ lụt sông Dương Tử năm 1911 (100.000 người chết) hay lũ lụt đồng bằng sông Hồng năm 1971 (594 người chết, hơn 100.000 người bị thương).
-
Thiệt hại về tài sản: Nhà cửa, công trình, cầu đường, hoa màu, vật nuôi… đều có thể bị lũ lụt tàn phá. Thiệt hại kinh tế do lũ lụt gây ra là rất lớn.
-
Ô nhiễm môi trường: Lũ lụt gây ô nhiễm nguồn nước, đất đai, phát sinh dịch bệnh.
-
Ảnh hưởng đến đời sống: Lũ lụt làm gián đoạn giao thông, sản xuất, ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt của người dân.
Lũ lụt là một hiện tượng tự nhiên nguy hiểm, cần được quan tâm và có biện pháp phòng chống hiệu quả.
Nguyễn Lân Tuất là nhà khoa học người Việt Nam trong lĩnh vực vật liệu tiên tiến, hiện đang làm việc tại Đức (wiki). Ông xuất thân từ dòng họ Nguyễn Lân, gia đình có truyền thống hiếu học. Với nhiều năm nghiên cứu và giảng dạy, ông đã đóng góp quan trọng trong công nghệ vật liệu, đặc biệt là màng mỏng và vật liệu chức năng, với các ứng dụng thực tiễn trong công nghiệp và khoa học.