Sơn Son Thếp Vàng Là Gì? Quy Trình Sơn Son Thếp Vàng Cho Đồ Thờ Cúng

Sơn son thếp vàng là một nghệ thuật trang trí truyền thống, mang đậm nét văn hóa Việt. Kỹ thuật này được ứng dụng rộng rãi trong việc chế tác đồ thờ cúng, tạo nên vẻ đẹp sang trọng và linh thiêng. Vậy sơn son thếp vàng là gì và quy trình thực hiện như thế nào? Bài viết này sẽ giải đáp tất cả những thắc mắc của bạn.

thể thơ tác giả dùng để viết nam quốc sơn hà là gì?

Sơn Son là gì?

Sơn son là loại sơn truyền thống được chế từ nhựa cây sơn, một đặc sản của Việt Nam. Cây sơn được trồng khắp cả nước, cả tự nhiên lẫn trồng trọt, với thời gian sinh trưởng kéo dài ít nhất 3 năm. Sau khi thu hoạch, nhựa sơn được để lắng trong 3-4 tháng, phân thành nhiều lớp với công dụng khác nhau. Lớp sơn trên cùng, có màu nâu, gọi là sơn mặt dầu, được xem là loại sơn tốt nhất. Ngày nay, ngoài sơn ta, sơn công nghiệp cũng được sử dụng tùy theo yêu cầu của sản phẩm và khách hàng.

Quy trình sơn son lên đồ thờ cúng

Quy trình sơn son bao gồm ba bước chính: gắn sơn, sơn lót và sơn phủ. Mặc dù thếp vàng là điểm nhấn tạo nên sự khác biệt cho đồ thờ cúng, nhưng công đoạn sơn son lại phức tạp và đòi hỏi kỹ thuật cao hơn. Người thợ cần có kinh nghiệm, sự tỉ mỉ và cẩn thận để hoàn thành tốt công đoạn này.

Thếp vàng là gì?

Thếp vàng là kỹ thuật trang trí bằng cách dán những lá vàng quỳ mỏng lên bề mặt vật dụng bằng gỗ, đá, đồng,… Kỹ thuật này tạo nên lớp ánh kim vàng tự nhiên, sang trọng và bắt mắt. Khi thếp vàng lên lớp sơn ta, màu sắc sẽ thay đổi tùy theo độ “chín” của sơn.

Quy trình thếp vàng

Quy trình thếp vàng bao gồm các bước sau:

• Hom, bó, làm vóc (nếu cần): Sử dụng hỗn hợp bột đá và sơn để trám các vết nứt trên gỗ, giúp bảo vệ gỗ khỏi mối mọt, thấm nước và sự co ngót do môi trường.

• Sơn lót: Phủ ba lớp sơn lót và đánh bóng.

• Sơn phủ và dát vàng: Phủ lớp sơn phủ và dát vàng quỳ, bạc quỳ lên khi sơn còn ướt.

hoành phi câu đối

Nếu sử dụng bạc quỳ, cần phủ thêm một lớp sơn ta để bạc chuyển sang màu vàng óng. Với vàng quỳ, có thể phủ sơn (thếp vàng chín) hoặc không (thếp vàng sống). Thếp vàng chín bền màu hơn nhưng không đẹp bằng thếp vàng sống. Vàng thường được thếp lên các họa tiết, chữ và phần chạm trổ. Để bảo quản đồ thờ sơn son thếp vàng, nên dùng khăn khô hoặc phất trần lau nhẹ nhàng để tránh làm mòn lớp thếp.

Sơn Son Thếp Vàng trong văn hóa Việt

Sơn son thếp vàng là một nghề cổ truyền hàng nghìn năm, được nhiều nền văn minh sử dụng để trang trí cung điện, nhà thờ, chùa chiền. Tại Việt Nam, kỹ thuật này được ứng dụng rộng rãi trong các công trình kiến trúc tâm linh, đồ thờ cúng của hoàng tộc, dòng họ, nhà thờ tổ. Nghề sơn son thếp vàng đòi hỏi sự kết hợp của nhiều nghề khác nhau, từ chế tác gỗ, đá, đồng đến kiến thức về xây dựng và mỹ thuật.

Ứng dụng của Sơn Son Thếp Vàng

Sơn son thếp vàng được sử dụng cho:

• Bàn thờ tổ, bàn thờ gia tiên, ô xa, chấp tải.
• Hoành phi, câu đối, cuốn thư.
• Cửa võng, chiều châu.
• Ngai, khảm, kiệu.
• Tượng Phật, tượng Mẫu, tượng mỹ nghệ.

Làng nghề Sơn Đồng

Làng Sơn Đồng (Hoài Đức, Hà Nội) là làng nghề nổi tiếng với truyền thống sản xuất đồ thờ, thủ công mỹ nghệ và sơn son thếp vàng. Với hơn 200 cơ sở sản xuất lớn nhỏ, làng nghề quy tụ nhiều nghệ nhân tài hoa, tỉ mỉ và giàu kinh nghiệm. Sản phẩm đồ thờ cúng sơn son thếp vàng của Sơn Đồng được đánh giá cao về chất lượng, mẫu mã đa dạng và đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe về gỗ, sơn và thếp vàng.