Table of Contents
Huyết áp thấp, hay tụt huyết áp, là tình trạng phổ biến có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu. Vậy nguyên nhân tụt huyết áp là gì? Làm sao để nhận biết và xử lý khi bị tụt huyết áp đột ngột? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng, cách xử lý và phòng ngừa tụt huyết áp hiệu quả.
Nguyên nhân tụt huyết áp
hay bị chóng mặt choáng váng là bệnh gì
Tụt Huyết Áp là gì? Có Nguy Hiểm Không?
Tụt huyết áp là tình trạng huyết áp giảm đột ngột, thường kèm theo các triệu chứng như chóng mặt, choáng váng, mờ mắt, thậm chí ngất xỉu. Huyết áp thấp được xác định khi huyết áp tâm thu dưới 90 mmHg hoặc huyết áp tâm trương dưới 60 mmHg. Mặc dù huyết áp thấp không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng tụt huyết áp đột ngột có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt khi kèm theo các triệu chứng kể trên. Trường hợp tụt huyết áp nghiêm trọng có thể dẫn đến sốc, gây tổn thương các cơ quan quan trọng như tim và não.
Có nhiều loại huyết áp thấp, bao gồm:
- Hạ huyết áp tư thế đứng: Xảy ra khi thay đổi tư thế đột ngột, ví dụ từ nằm hoặc ngồi sang đứng.
- Hạ huyết áp sau ăn: Thường gặp ở người lớn tuổi, xảy ra sau bữa ăn.
- Hạ huyết áp qua trung gian thần kinh: Hay gặp ở người trẻ và trẻ em khi đứng lâu.
- Huyết áp thấp mạn tính: Huyết áp luôn ở mức thấp, ngay cả khi nghỉ ngơi.
Nguyên Nhân Gây Tụt Huyết Áp Đột Ngột
Tụt huyết áp đột ngột có thể do nhiều nguyên nhân, từ những yếu tố đơn giản như mất nước đến các bệnh lý phức tạp. Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp:
1. Căng Thẳng Cảm Xúc
Căng thẳng, lo lắng, sợ hãi, hoặc đau đớn dữ dội đều có thể gây tụt huyết áp đột ngột.
2. Thay Đổi Tư Thế Đột Ngột
Việc thay đổi tư thế đột ngột từ nằm hoặc ngồi sang đứng có thể khiến máu dồn xuống chân, gây tụt huyết áp tư thế. Tình trạng này thường gặp ở người lớn tuổi, người bị tiểu đường, hoặc đang dùng một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu.
Hạ huyết áp đột ngột gây chóng mặt, ngất xỉu
3. Huyết Áp Thấp Sau Ăn
Người lớn tuổi, người bị huyết áp cao, hoặc mắc bệnh Parkinson có thể bị tụt huyết áp sau khi ăn.
4. Đứng Lâu
Đứng quá lâu, đặc biệt là ở người trẻ và trẻ em, có thể gây tụt huyết áp do máu dồn xuống chân.
5. Mất Nước và Mất Máu
Mất nước do nắng nóng, tập luyện gắng sức, sốt, nôn mửa, tiêu chảy, hoặc dùng thuốc lợi tiểu có thể làm giảm thể tích máu, gây tụt huyết áp. Mất máu do chấn thương hoặc phẫu thuật cũng là nguyên nhân gây tụt huyết áp nghiêm trọng.
hay bị chóng mặt choáng váng là bệnh gì
6. Thời Tiết Nóng Bức
Nhiệt độ cao làm giãn mạch máu và mất nước qua mồ hôi, dẫn đến tụt huyết áp.
Nắng nóng, đổ nhiều mồ hôi khiến cơ thể mất nước dẫn đến hạ huyết áp
7. Bệnh Lý Nguy Hiểm
Một số bệnh lý nguy hiểm như rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim, nhiễm trùng huyết, sốc phản vệ cũng có thể gây tụt huyết áp.
8. Vấn Đề Về Tim và Phổi
Suy tim, bệnh mạch vành, bệnh van tim, nhịp tim chậm, và một số bệnh lý về phổi có thể gây tụt huyết áp.
9. Bệnh Tiểu Đường
Tiểu đường có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh điều khiển mạch máu, gây rối loạn co giãn mạch máu và dẫn đến tụt huyết áp.
10. Bệnh Tuyến Thượng Thận
Tuyến thượng thận sản xuất hormone điều hòa huyết áp. Bệnh Addison (suy tuyến thượng thận) có thể gây tụt huyết áp.
11. Tác Dụng Phụ của Thuốc
Một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu, thuốc chẹn beta, thuốc điều trị phì đại tuyến tiền liệt có thể gây tụt huyết áp.
12. Rượu và Chất Kích Thích
Lạm dụng rượu và chất kích thích có thể làm giãn mạch máu, gây tụt huyết áp.
13. Mang Thai
Trong thai kỳ, mạch máu giãn nở để cung cấp máu cho thai nhi, có thể gây tụt huyết áp, đặc biệt trong 24 tuần đầu.
Cách Xử Lý Khi Bị Tụt Huyết Áp
Khi bị tụt huyết áp đột ngột, cần thực hiện các bước sau:
- Nằm xuống và nâng cao chân.
- Uống nước, nước điện giải, hoặc trà gừng.
- Nếu triệu chứng nghiêm trọng (lơ mơ, không tỉnh táo, da xanh xao, ngất xỉu), cần đưa đến bệnh viện ngay lập tức.
Phòng Ngừa Tụt Huyết Áp
Để phòng ngừa tụt huyết áp, bạn có thể:
1. Chế Độ Ăn Uống
- Tăng lượng muối trong chế độ ăn (theo chỉ định của bác sĩ).
- Uống nhiều nước.
hay bị chóng mặt choáng váng là bệnh gì
2. Chế Độ Sinh Hoạt
- Ngủ đủ giấc, gối đầu thấp.
- Tránh căng thẳng, stress.
- Mang vớ áp lực nếu phải đứng hoặc ngồi lâu.
- Thay đổi tư thế từ từ.
Nên gối đầu thấp khi ngủ để hạn chế tình trạng hạ huyết áp
3. Tập Thể Dục Đều Đặn
Tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện tuần hoàn máu và ổn định huyết áp.
Khám Sức Khỏe Định Kỳ
Người có nguy cơ tụt huyết áp nên khám sức khỏe định kỳ để được theo dõi và điều trị kịp thời.
Nguyễn Lân Tuất là nhà khoa học người Việt Nam trong lĩnh vực vật liệu tiên tiến, hiện đang làm việc tại Đức (wiki). Ông xuất thân từ dòng họ Nguyễn Lân, gia đình có truyền thống hiếu học. Với nhiều năm nghiên cứu và giảng dạy, ông đã đóng góp quan trọng trong công nghệ vật liệu, đặc biệt là màng mỏng và vật liệu chức năng, với các ứng dụng thực tiễn trong công nghiệp và khoa học.